MIỀN BẮC CHẬM ĐẦU VỚI BÃO WIPHA VÀ NGUY CƠ SẠT LỞ, LŨ QUÉT LẬP ĐI LẬP LÙI

Trung tâm dự báo Khí tượng thủy văn quốc gia cảnh báo từ đêm 21.7 đến sáng 22.7, các tỉnh miền Bắc và Bắc Trung bộ sẽ đối mặt với đợt mưa lớn dữ dội do bão số 3 (bão Wipha). Đây là thời điểm mà các khu vực này bước vào đỉnh điểm của thiên tai, gây nguy cơ sạt lở đất, lũ quét và tình trạng ngập úng nghiêm trọng.

Theo các nhà khoa học, nguy cơ sạt lở đất và lũ quét tại khu vực miền núi phía Bắc cùng các tỉnh Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh là rất cao từ ngày 22 đến 23.7, thậm chí còn kéo dài sang các ngày 24 và 25.7 nếu mưa tiếp tục duy trì hoặc tăng cường. Các chuyên gia nhấn mạnh tầm quan trọng của việc nhận biết các dấu hiệu cảnh báo sạt lở để kịp thời ứng phó.

NGUY CƠ SỤP ĐỔ, SẠT LỞ VÙNG NÚI PHỤC VỤ CẢNH BÁO SỚM

GS Đỗ Minh Đức, đại diện nhóm nhà khoa học nghiên cứu về địa kỹ thuật, cảnh báo: “Chúng ta cần thường xuyên rà soát, phát hiện các khe nứt kéo dài trên mái dốc, vì đây là dấu hiệu sớm của sạt lở. Mặc dù khe nứt chưa gây sạt lở ngay lập tức, nhưng khi đã hình thành thì mái dốc không còn khả năng tự hàn gắn, gây nguy cơ lớn.”

Các địa phương cũng cần lưu ý cảnh giác ở các khu dân cư gần sườn dốc, đặc biệt đoạn cắt qua suối hoặc các điểm nghẽn dòng chảy. Việc thường xuyên kiểm tra dòng suối, dọn dẹp các cây gãy đổ gây cản trở dòng chảy, cùng di chuyển người dân đến nơi an toàn tại các vùng trũng thấp là cần thiết để giảm thiểu thiệt hại trong mọi tình huống.

NGUY HIỂM CỦA MƯA LỚN, TĂNG RISK SỌT LỞ NGAY CẢ KHI MƯA NGỚT

Các đợt mưa lớn kéo dài nhiều ngày thường gây ra các trận lũ quét, sạt lở nghiêm trọng. Các biểu hiện để cảnh báo nguy cơ bao gồm lượng mưa trong ngày từ 150-180mm, mưa trong 3 giờ trên 90mm, hoặc lượng mưa trong 6 giờ trên 110mm. Nhận biết các mức này giúp người dân chủ động phản ứng kịp thời.

Theo ông Đức, các ngưỡng nguy hiểm đã được xác định dựa trên các nghiên cứu thực tiễn. Người dân nên lưu ý mở rộng vùng cảnh báo mưa, tối thiểu 3.000 m ở vùng núi và 1.500-2.000 m ở đô thị. Khi các tiêu chí này đồng thời đáp ứng, mức nguy hiểm càng cao. Lưu ý, các khối trượt lớn và các đợt lũ do nghẽn dòng có thể xảy ra ngay cả khi mưa tắt, do đó, cảnh giác và không quay lại những khu vực bị cảnh báo khi còn nguy cơ.

CÁC ỨNG DỤNG GIÚP NGƯỜI DÂN PHÒNG TRÁNH SẠT LỞ, LŨ QUÉT

Trong thời gian qua, nhóm nghiên cứu của GS Đức đã xây dựng các nền tảng dữ liệu trực tuyến và ứng dụng di động giúp dự báo sạt lở, lũ quét chính xác hơn. Các hệ thống này dựa trên dữ liệu thực đo từ hơn 2.500 trạm trên toàn quốc, cập nhật liên tục mỗi 12-24 giờ, cung cấp dự báo đến cấp xã, thôn, bản, hoặc các vị trí cụ thể.

Thông qua ứng dụng SatloVN22, người dân có thể nhận cảnh báo liên tục về thiên tai, trong đó cảnh báo sạt lở sẽ xuất hiện khi người dùng còn trong vòng 300 mét đến các điểm có nguy cơ. Các cảnh báo này diễn ra đều đặn 15-17 giây/lần khi di chuyển hoặc 1 phút/lần khi đứng yên, giúp theo dõi và xử lý kịp thời các tình huống.

Hướng dẫn của chuyên gia là: “Người dân cần kiểm tra lượng mưa và dòng chảy thường xuyên, đặc biệt trong các đợt mưa lớn. Nếu cảm thấy dòng chảy không tăng hoặc giảm thì phải cảnh báo và di chuyển đến nơi an toàn, tránh dòng chảy có nguy cơ gây sạt lở hoặc tràn bờ.”

Với những biện pháp cảnh báo sớm và công nghệ cảnh báo phù hợp, hy vọng cộng đồng sẽ hạn chế tối đa rủi ro từ thiên tai trong mùa mưa bão này.