TRĂNG DÂU TÂY TỎA SÁNG TRÊN BẦU TRỜI VIỆT NAM: ĐỪNG BỎ LỠ ‘ẢO ẢNH MẶT TRĂNG’ HIẾM THẤY
Nếu bạn ngước mắt nhìn lên bầu trời tối nay, đừng ngạc nhiên khi bắt gặp một mặt trăng rực rỡ hơn thường lệ — Trăng Dâu Tây đã trở lại.
Hiện tượng thiên văn kỳ thú này sẽ xuất hiện tại Việt Nam vào tối 10.6 và đạt đỉnh vào rạng sáng ngày 11.6, khi mặt trăng ở vị trí đối diện trực tiếp với mặt trời, tỏa sáng suốt đêm dài. Đây là thời điểm duy nhất trong năm mà chúng ta có thể chiêm ngưỡng trăng tròn tháng 6 dưới dạng đầy đặn nhất, bởi nó mọc ngay sau hoàng hôn và lặn gần như trùng với lúc bình minh.
KHỞI NGUỒN CỦA TÊN GỌI TRĂNG DÂU TÂY
Tên gọi “Trăng Dâu Tây” bắt nguồn từ các bộ lạc bản địa châu Mỹ, như Algonquin – những người gắn hiện tượng thiên văn này với mùa thu hoạch dâu tây. Ngoài cái tên phổ biến, trăng tròn tháng 6 còn được gọi là trăng Hoa Hồng hay trăng Mật Ong tại một số khu vực ở châu Âu, do sắc ngả vàng nhẹ khi mọc gần chân trời – bởi ánh sáng bị tán xạ qua tầng khí quyển dày đặc trong bầu khí quyển của Trái đất.
ẢO ẢNH MẶT TRĂNG: HIỆU ỨNG QUANG HỌC KHI MẶT TRĂNG MỌC
Người quan sát tại Việt Nam có thể dễ dàng nhận thấy mặt trăng trông lớn hơn và sáng hơn khi mới mọc – một hiện tượng được biết đến dưới tên gọi “ảo ảnh mặt trăng”. Đây là một hiệu ứng thị giác: khi mặt trăng nằm gần đường chân trời, bộ não con người so sánh kích thước của nó với các vật thể ở gần (như cây cối hoặc nhà cửa), khiến mặt trăng trông lớn hơn thực tế. Dù không thay đổi kích thước vật lý, mặt trăng trong khoảnh khắc này lại khiến nhiều người ngỡ ngàng vì vẻ hùng vĩ của nó.
HIỆN TƯỢNG HIẾM GẶP TẠI MỘT SỐ QUỐC GIA
Trong khi người Việt Nam chiêm ngưỡng trăng tròn, tại một số quốc gia ở Nam bán cầu như Úc và New Zealand, hiện tượng này còn đặc biệt hơn: mặt trăng sẽ che khuất Antares – ngôi sao sáng nhất trong chòm sao Bọ Cạp. Được biết đến như “trái tim của Bọ Cạp”, Antares là một trong những ngôi sao đỏ rực dễ thấy nhất trên bầu trời đêm.
SÁT NGÀY HẠ CHÍ: GIA TĂNG THỜI GIAN QUAN SÁT
Trăng Dâu Tây năm nay diễn ra không lâu trước ngày Hạ chí (21.6) — thời điểm Bắc bán cầu, trong đó có Việt Nam, bước vào ngày dài nhất và đêm ngắn nhất trong năm. Điều này đồng nghĩa với việc mặt trăng sẽ hiển thị trên bầu trời trong khung thời gian đặc biệt ngắn ngủi, tạo điều kiện thuận lợi để người yêu thiên văn có thêm cơ hội chiêm ngưỡng vẻ đẹp của vầng trăng kỳ diệu này.
Đây là dịp quý giá để mở rộng tầm mắt, lắng nghe nhịp đập của vũ trụ và sống chậm lại trong khoảnh khắc hiếm hoi của vẻ đẹp thuần túy đến từ thiên nhiên. Nếu bầu trời thuận lợi và không có mây, hãy dành ít phút tối nay để ngước nhìn – Trăng Dâu Tây sẽ không khiến bạn thất vọng.