Thu nhập bấp bênh vì sản xuất nhỏ lẻ, nông dân miền Tây đổi đời nhờ cánh đồng mẫu lớn

TRẢI NGHIỆM THÀNH CÔNG TỪ MÔ HÌNH CÁNH ĐỒNG MẪU LỚN

Trước đây, nhiều thế hệ người dân xã Vĩnh Mỹ (Cà Mau) sống chủ yếu bằng độc canh cây lúa, nhưng cuộc sống vẫn quanh quẩn trong đói nghèo và khó khăn. Các khâu canh tác đều làm thủ công, nhỏ lẻ, lạc hậu như sạ cấy phân tán, không có máy móc hỗ trợ, khiến năng suất thấp, lợi nhuận bấp bênh. Những mảnh đất nhỏ trở thành gánh nặng, đẩy nhiều hộ vào cảnh nghèo đói dài hạn.

Năm 2017, ông Nguyễn Quốc Hưng (46 tuổi, ấp An Khoa) đã quyết định thay đổi bằng cách chuyển 5,4 ha đất trồng lúa của gia đình vào hợp tác tại HTX dịch vụ nông nghiệp Vĩnh Cường. Việc này giúp gia đình ông không còn lệ thuộc vào phương pháp canh tác thủ công truyền thống, mà thay vào đó là mô hình cánh đồng mẫu lớn với cơ giới hóa đồng bộ từ khâu gieo sạ, bón phân, đến thu hoạch.

Ông Hưng chia sẻ: “Năng suất mỗi vụ của chúng tôi đạt từ 7 đến 9 tấn mỗi hectare, thu lãi từ 15 đến 20 triệu đồng mỗi vụ. Nhờ tham gia HTX, giá bán lúa luôn cao hơn thị trường, phân bón, thuốc trừ sâu giá rẻ hơn do HTX ký hợp đồng với nhà cung cấp. Trước kia, sản xuất nhỏ lẻ, năng suất thấp, giờ thu nhập ổn định, cuộc sống có phần khấm khá hơn”. Việc tự đầu tư máy móc, phân phối sản phẩm qua kênh liên kết giúp gia đình ông thoát khỏi cảnh nghèo đói.

Cũng nhờ mô hình này, gia đình ông Nguyễn Văn Đáng (59 tuổi), có 3 ha đất canh tác theo chuỗi liên kết, trước đây gặp nhiều khó khăn, bấp bênh. Nay, qua hỗ trợ của HTX, thu nhập đã tăng đáng kể, giúp ông thoát nghèo và quay trở lại cuộc sống ổn định.

Ông Đáng cho biết: “Chương trình hỗ trợ chi phí đầu vào, kỹ thuật canh tác cùng chuỗi liên kết tiêu thụ giúp tôi yên tâm sản xuất hơn. Bán lúa theo hợp đồng bao tiêu, giá cao hơn thị trường, tránh được rủi ro biến động, chúng tôi thấy an tâm hơn trước rất nhiều”.

THÀNH LẬP VÀ PHÁT TRIỂN CÁNH ĐỒNG MẪU LỚN

Người đứng sau thành công của mô hình này là ông Trịnh Văn Cường, Chủ tịch HĐQT kiêm Giám đốc HTX Vĩnh Cường. Ông kể lại: “Tháng 5 năm 2016, tôi vận động 30 hộ dân tham gia với tổng diện tích hơn 102 ha. Ban đầu, chúng tôi xây dựng chuỗi liên kết sản xuất và bao tiêu sản phẩm, ký hợp đồng tiêu thụ với các doanh nghiệp chế biến gạo vùng ĐBSCL. Nhờ đó, người dân không còn lo lắng về đầu ra, yên tâm sản xuất.”

Ngoài ra, HTX còn hợp tác với các công ty cung ứng vật tư nông nghiệp giúp xã viên mua phân bón, thuốc trừ sâu với giá tốt hơn. Đội ngũ kỹ sư kỹ thuật của HTX gồm 27 người trực tiếp hỗ trợ xã viên trong các thao tác như sạ, bón phân, thu hoạch, giảm thiểu chi phí sản xuất từ 10-15%. Đồng thời, HTX đầu tư lò sấy, chọn lọc lúa giống chất lượng cao, hướng đến sản xuất an toàn, bền vững.

Việc tổ chức sản xuất này giúp HTX mở rộng diện tích lên đến 2.192 ha, gồm 7 tổ sản xuất, với 485 hộ dân tham gia. Chính mô hình cánh đồng mẫu lớn mang lại thu nhập ổn định cho xã viên: trung bình mỗi vụ họ thu lợi từ 7 đến 9 tấn mỗi hectare, trung bình 46.000 tấn lúa mỗi năm. Đến nay, dư địa hợp tác bao tiêu đã liên kết hơn 10.000 xã viên ở các tỉnh An Giang, Cà Mau, TP.Cần Thơ, trên tổng diện tích gần 30.000 ha sản xuất theo cánh đồng mẫu lớn.

Chương trình cũng góp phần cải thiện đời sống người dân rõ rệt. Thu nhập bình quân mỗi hộ tăng 30-40%, nhiều gia đình xây nhà khang trang, các cộng đồng gắn kết hơn nhờ hợp tác cùng nhau. Ông Trần Minh Thới, Chủ tịch UBND xã Vĩnh Mỹ, khẳng định: “Mô hình này giúp thay đổi nhận thức của nông dân, nâng cao giá trị sản xuất, giữ vững đầu ra, mở ra cơ hội làm giàu cho nhà nông”.