NGÀNH KHOA HỌC XÃ HỘI ‘MẮC KẸT’ TRONG TỔ HỢP C00: ĐIỂM CHUẨN VẪN ĐỘI CAO BẤT THƯỜNG

“Thi khối C00 chẳng khác nào chơi trò may rủi – điểm cao vẫn chưa chắc đậu.” Đây là câu nói được nhiều học sinh lớp 12 thốt lên khi nhìn vào mức điểm chuẩn đầy “gắt gỏng” của tổ hợp C00 trong những mùa tuyển sinh gần đây.

Theo số liệu mới được Bộ Giáo dục và Đào tạo công bố, trong kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2025, tổ hợp khoa học xã hội (KHXH) tiếp tục được lựa chọn nhiều, đặc biệt là tổ hợp C00 gồm Ngữ văn, Lịch sử và Địa lý. Tuy nhiên, điều trớ trêu là dù số lượng thí sinh đăng ký tổ hợp này rất lớn, số trường đại học sử dụng nó để xét tuyển lại không nhiều. Hệ quả là điểm chuẩn của tổ hợp C00 ở nhiều ngành học bị đẩy lên cao bất thường, vượt xa các tổ hợp khác.

Điều này khiến không ít thí sinh mơ vào các ngành xã hội như Tâm lý học, Báo chí, Luật, hoặc Sư phạm Ngữ văn lâm vào thế khó: điểm thi tuy cao nhưng vẫn không đủ để đậu. Trong khi đó, với cùng ngành học, một số tổ hợp khác lại có điểm chuẩn thấp hơn rõ rệt, tạo ra sự chênh lệch và có phần thiếu công bằng trong quá trình xét tuyển.

Đại diện một trường đại học phía Bắc cho biết: “Chúng tôi nhận thấy tổ hợp C00 thường có phổ điểm cao, nhưng lại được ít trường sử dụng hơn trong xét tuyển. Điều này khiến điểm trúng tuyển qua tổ hợp này đội lên bất hợp lý, gây áp lực không nhỏ cho thí sinh.”

Trên thực tế, một số trường đại học đã bắt đầu nhận diện được tình trạng này và tìm cách điều chỉnh. Một số đề xuất đưa ra bao gồm việc tăng chỉ tiêu xét tuyển theo tổ hợp C00, hoặc áp dụng các tiêu chí phụ linh hoạt hơn để cân bằng giữa các khối. Tuy nhiên, những giải pháp này vẫn còn gặp nhiều vướng mắc trong triển khai thực tế, đặc biệt trong bối cảnh các trường vẫn đặt nặng bài toán đầu vào chất lượng.

Sự mất cân bằng trong xét tuyển theo tổ hợp đang là bài toán khiến ngành KHXH “mắc kẹt”: đông thí sinh theo học, nhưng cơ hội trúng tuyển không tương xứng với năng lực thực tế. Về lâu dài, nếu không có biện pháp điều chỉnh phù hợp, nguy cơ nhiều học sinh giỏi lựa chọn từ bỏ tổ hợp C00 sẽ là điều hoàn toàn có thể xảy ra.

Trong khi các ngành kỹ thuật, công nghệ rộng cửa với nhiều tổ hợp xét tuyển linh hoạt, thì ngành KHXH đang đứng trước một ngã rẽ mới: tiếp tục giữ nguyên cơ chế, hoặc mạnh dạn cải tiến để bảo vệ sự công bằng đầy đủ hơn cho thí sinh lựa chọn C00. Việc giải bài toán điểm chuẩn cao bất thường không chỉ là chuyện kỹ thuật tuyển sinh, mà còn là thách thức trong chiến lược phát triển nhân lực khối xã hội trong tương lai gần.