Ngày 30.9, TAND khu vực 6 tỉnh Lâm Đồng mở phiên sơ thẩm vụ án gây xôn xao về quyền lợi của 6 cựu chiến binh bị cáo buộc hủy hoại rừng, sau nhiều lần hoãn xử. Liệu công lý có đứng về phía những người chiến binh từng tham gia bảo vệ đất nước hay đang bị chồng chất những cáo buộc chưa rõ căn cứ?

PHIÊN TÒA BỊ TRÌ HOÃN NHIỀU LẦN DO NHIỀU LÝ DO

Trước đó, dù đã lên lịch nhiều lần, phiên tòa không thể diễn ra do những lý do khác nhau, từ rắc rối pháp lý đến thiếu chứng cứ thuyết phục. Hội Cựu chiến binh Việt Nam đã cử ông Nguyễn Thái Bình, nguyên Phó cục trưởng Cục Điều tra hình sự Bộ Quốc phòng, tham gia bào chữa cho các cựu chiến binh nhằm bảo vệ quyền lợi chính đáng của họ.

BẢO VỆ QUYỀN LỢI CHO CÁC CỰU CHIẾN BINH

6 cựu chiến binh liên tục kêu oan trong suốt 10 năm qua gồm: Đỗ Mạnh Hùng (63 tuổi), Ngân Xuân Dũng (65 tuổi), Vũ Tất Đắc (72 tuổi), Hoàng Văn Sằn (68 tuổi), Nguyễn Nam Thái (58 tuổi) và Cao Minh Điến (57 tuổi), cùng cư trú tại huyện Đắk Song, tỉnh Đắk Nông. Ngoài ra, còn có cựu chiến binh Đoàn Xuân Trường đã qua đời trong quá trình bị truy tố.

HỒ SƠ VỤ ÁN VÀ NHỮNG NIỀM NHIỀU

Theo hồ sơ, vào đầu năm 2015, ông Đỗ Mạnh Hùng đã đề xuất phát dọn đất rừng để trồng cây keo gây quỹ hoạt động. Hội Cựu chiến binh, cùng các hội viên, đã đồng ý với đề xuất này. Các bị cáo trong vụ án bị cho là đã chặt cây bụi, dây leo, cây gỗ đường kính dưới 10cm và gom thành đống chờ đốt. Rừng bị thiệt hại khoảng 0,98 ha, theo kết luận giám định tháng 4.2015, gây thiệt hại hơn 53 triệu đồng.

NHIỀU VÒNG XÉT XỬ VÀ XÉT XỬ LẠI

Trong các phiên sơ thẩm, các bị cáo đều khẳng định thời điểm chặt cây, khu vực không còn là rừng, do đó không thể bị cáo buộc hủy hoại rừng theo quy định. Các bản án sơ thẩm tuyên phạt 6 cựu chiến binh từ 6 đến 7 tháng tù. Các luật sư và gia đình tiếp tục kháng cáo, cho rằng hành vi của các bị cáo không đủ căn cứ phạm tội.

NĂM 2020, TÒA CẤP CAO XEM XÉT LẠI VỤ ÁN

Năm 2020, TAND cấp cao tại TP.HCM đã hủy bỏ mọi bản án sơ thẩm sau khi nhận thấy thiếu căn cứ pháp lý rõ ràng. Tòa chỉ ra rằng hồ sơ chưa chứng minh rõ khu vực xảy ra vụ việc thực sự là rừng theo các quy định của pháp luật. Ngoài ra, quy định về diện tích thiệt hại (trên 5.000 m2) để truy cứu trách nhiệm hình sự cũng không được thỏa mãn vì diện tích chỉ là 4.000 m2 trong từng giai đoạn.

NHỮNG VẤN ĐỀ PHÁP LÝ CHƯA ĐƯỢC GIẢI QUYẾT

Hồ sơ cho thấy rừng đã bị thiệt hại 100% trước khi các cựu chiến binh chặt cây, song không có chứng cứ rõ ràng chứng minh diện tích thiệt hại đủ để cấu thành tội phạm. Hội Cựu chiến binh Việt Nam nhiều lần phản đối, dọn dẹp, và gửi kiến nghị nhằm bảo vệ quyền lợi cho các bị cáo, đặc biệt khi vụ án còn nhiều điểm chưa rõ ràng về mặt pháp lý.

NHỮNG HỒI ĐÁP CỦA PHÁP LUẬT VÀ CỘNG ĐỒNG

Trong năm 2024, thượng tướng Bế Xuân Trường, Chủ tịch Hội Cựu chiến binh Việt Nam, đã ký công văn đề nghị các cơ quan tố tụng không gây oan sai cho các cựu chiến binh. Hội đã nhiều lần gửi kiến nghị và cử cán bộ bảo vệ quyền lợi cho các bị cáo tại tòa, phản ánh những bất cập trong quá trình điều tra và xét xử vụ án này.

VỤ ÁN Đang Tiếp Tục Diễn Biến

Hiện tại, tòa vẫn đang tiến hành xét xử vụ án, trong đó các vấn đề pháp lý vẫn còn nhiều tranh cãi. Liệu các hành vi của các cựu chiến binh có thực sự vi phạm pháp luật hay chỉ là những hoạt động đúng đắn nhằm bảo vệ đất đai và sinh kế?

Câu hỏi này vẫn còn bỏ ngỏ, khi mà các cơ quan chức năng, pháp luật và dư luận đều chờ đợi lời giải từ một cuộc xét xử công bằng và đúng luật.