LÀM SAO ĐỂ HỘ KINH DOANH VỚI DOANH THU 200 TRIỆU ĐỒNG/NĂM VẪN CÓ LÃI?

Chính sách thuế mới đặt ra nhiều câu hỏi về ngưỡng doanh thu 200 triệu đồng cho hộ kinh doanh. Theo Quyết định 3389 của Bộ Tài chính, từ ngày 1.1.2026, hộ kinh doanh có doanh thu dưới mức này sẽ được miễn nộp thuế giá trị gia tăng và thuế thu nhập cá nhân. Tuy nhiên, nhiều ý kiến lo ngại về tính thực tế của ngưỡng này, cũng như mức độ phù hợp với tình hình kinh tế hiện nay.

Trong số khoảng 2,35 triệu hộ kinh doanh, có hơn 1,5 triệu hộ (chiếm hơn 65%) có doanh thu dưới 200 triệu đồng/năm, số thuế phải nộp ước tính khoảng 2.410 tỉ đồng. Nhóm này chủ yếu gồm các hộ kinh doanh nhỏ lẻ, như tiểu thương, quán ăn vặt, bán rong… Đối với họ, ngưỡng 200 triệu không phản ánh đúng quy mô hoạt động, nhất là khi giá nguyên liệu, chi phí nhân công ngày càng tăng.

Các chuyên gia kinh tế đã nhiều lần đề xuất tăng ngưỡng này lên mức 1 tỉ đồng hoặc hơn. GS Võ Xuân Vinh, Viện trưởng Viện Nghiên cứu kinh doanh – ĐH Kinh tế TP.HCM, cho biết: việc một hộ bán khoảng 10 tô bún mỗi ngày đã phải đóng thuế là điều không thực tế. Ông nhấn mạnh rằng, ngưỡng 200 triệu chỉ tương đương khoảng 500.000 đồng/ngày, chưa tính đủ chi phí, lời lãi, thậm chí chưa đủ trang trải sinh hoạt hàng ngày của các hộ nhỏ.

Chuyên gia thuế Lê Văn Tuấn, Giám đốc Công ty TNHH kế toán thuế Keytas, cho rằng ngưỡng này gây áp lực lớn cho các hộ kinh doanh, đồng thời làm tăng gánh nặng quản lý cho lực lượng thuế. “Ngưỡng doanh thu quá thấp, không phản ánh đúng thực tế hoạt động của các hộ, còn làm tăng chi phí tuân thủ và quản lý”, ông nói. Theo ông Tuấn, việc đưa ra mức doanh thu 1 tỉ đồng/năm phù hợp hơn, giúp các hộ có điều kiện đầu tư trang thiết bị, mở rộng mô hình kinh doanh, tránh tình trạng “ôm” thuế nhỏ lẻ mà không đủ khả năng kiến tạo lợi nhuận.

Nguồn ý kiến này cũng nhận định rằng, việc áp dụng ngưỡng thấp như hiện tại có thể gây ra những hệ quả tiêu cực về mặt xã hội và hiệu quả quản lý. Các nhà phân tích đề xuất cần điều chỉnh chính sách sao cho hợp lý, hạn chế gánh nặng hành chính, đồng thời khuyến khích các hộ chuyển đổi sang hình thức kinh doanh chuyên nghiệp.

Chính phủ còn chưa chính thức công bố ngưỡng mới, nhưng nhiều giới chuyên môn đề xuất nâng mức này tối thiểu lên 1 tỉ đồng/năm. Đây là bước đi giúp giảm bớt gánh nặng thuế cho các hộ nhỏ, tạo điều kiện cho họ đầu tư vào công nghệ mới như hóa đơn điện tử, chữ ký số và hiện đại hóa quy trình kinh doanh. Sự thay đổi này sẽ là bước đệm để các hộ kinh doanh có thể tự chủ hơn, tiến tới mô hình kinh doanh chuyên nghiệp, góp phần thúc đẩy nền kinh tế nhỏ lẻ phát triển bền vững.

Với thời gian còn ít, mọi nỗ lực điều chỉnh chính sách đều cần được xem xét kỹ lưỡng để đảm bảo hài hòa lợi ích giữa doanh nghiệp nhỏ, nhà quản lý và ngân sách nhà nước, nhằm hướng tới một hệ thống thuế công bằng, hiệu quả hơn trong tương lai.