Ngăn Chặn Giao Dịch Chuyển Khoản 1.500 Tỷ Đồng: Công Nghệ Tiên Tiến Thấy Gì Trong Cuộc Chiến Phòng Chống Lừa Đảo Ngân Hàng?

BIDV, Vietcombank, VietinBank và các ngân hàng thương mại khác đang đẩy mạnh ứng dụng công nghệ để phát hiện và ngăn chặn các giao dịch đáng ngờ, góp phần bảo vệ khách hàng khỏi các chiêu trò lừa đảo tinh vi. Những nỗ lực này đã mang lại kết quả rõ rệt, giúp ngăn chặn hàng nghìn tỷ đồng bị chuyển vào tài khoản gian lận chỉ trong sáu tháng đầu năm.

KINH NGHIỆM NHẬN DIỆN GIAO DỊCH NGHI NGỜ
Từ tháng 4 đến nay, hệ thống Smart Alert của BIDV giúp tự động nhận diện các chuyển khoản có dấu hiệu rủi ro. Khi khách hàng nhập số tài khoản người nhận, hệ thống sẽ dò quét với cơ sở dữ liệu do cơ quan chức năng cung cấp như Bộ Công an, Ngân hàng Nhà nước… Khi phát hiện tài khoản nằm trong danh sách đen, khách hàng sẽ nhận được cảnh báo để cân nhắc trước khi xác nhận giao dịch. Nhờ vậy, đã có gần 95.520 khách hàng hủy bỏ chuyển khoản, tránh được thiệt hại 438 tỷ đồng, trong đó có một lệnh chuyển gần 500 triệu đồng.

NHIỀU NGÂN HÀNG, ĐA CHỨC NĂNG CẢNH BÁO
Dữ liệu từ Ngân hàng Nhà nước cho thấy từ tháng 4 đến tháng 9, đã cảnh báo được hơn 300.000 khách hàng ngừng giao dịch với tổng số tiền khoảng 1.500 tỷ đồng. Danh sách tài khoản đáng ngờ đã liên tục cập nhật, hiện khoảng 600.000 tài khoản, gấp đôi con số tháng 6. Thông tin này được các ngân hàng như Vietcombank, VietinBank, BIDV, Agribank và MB tổng hợp và gửi về NHNN. Ngoài ra, các ngân hàng còn chia sẻ danh sách đen này để cảnh báo khách hàng khi có dấu hiệu khả nghi.

Ông Nguyễn Đức Lệnh, Phó giám đốc NHNN chi nhánh khu vực 2, nhấn mạnh: “Khách hàng không nên bỏ qua các cảnh báo của ngân hàng, đặc biệt khi có liên quan đến người nhận không rõ danh tính hoặc có dấu hiệu rủi ro.” Khách hàng cũng được khuyến cáo kiểm tra kỹ thông tin người nhận trước khi chuyển khoản, nhất là các giao dịch nhỏ giá trị vài trăm ngàn đồng.

CÔNG NGHỆ ĐẶC BIỆT HỖ TRỢ BẢO MẬT
Các ngân hàng như TPBank đã triển khai cảnh báo về các dấu hiệu đáng ngờ trên ứng dụng di động, như thiết bị có phần mềm gián điệp hoặc quyền truy cập trái phép. Đồng thời, các ngân hàng còn áp dụng công nghệ sinh trắc học, như xác thực khuôn mặt, đặc biệt đối với các giao dịch lớn từ 10 triệu đồng trở lên. Theo thống kê của NHNN, kể từ tháng 7-2024, nhờ áp dụng công nghệ này, số vụ lừa đảo giảm khoảng 50%, số tài khoản nhận tiền lừa đảo giảm tới 72%.

THỦ ĐOẠN TẤN CÔNG PHỔ BIẾN VÀ CÁC BIỆN PHÁP PHÒNG NGỪA
Công an TP.HCM cảnh báo về xu hướng thuê hoặc mua bán tài khoản ngân hàng làm phương tiện phạm tội. Thủ đoạn này thường đi kèm các lời hứa hẹn kiếm thêm thu nhập dễ dàng, nhưng thực chất nhằm rửa tiền hoặc chiếm đoạt tài sản. Chủ tài khoản có thể đối mặt với xử lý phạt hành chính từ 10-50 triệu đồng hoặc truy tố hình sự, với hình phạt lên đến chung thân hoặc 20 năm tù.

Các ngân hàng khuyến cáo khách hàng không nên tiếp tay cho hoạt động này và tuyệt đối không bán hoặc cho thuê tài khoản NH của mình, bởi đó là hành vi vi phạm pháp luật nghiêm trọng.

CÔNG NGHỆ VÀ NHỮNG GIẢI PHÁP CHỐNG LỪA ĐẢO
Việc ứng dụng công nghệ xác thực sinh trắc học, hệ thống giám sát và cảnh báo sớm đã giúp giảm thiểu đáng kể các hoạt động lừa đảo. Ví dụ, từ tháng 7-2024, các ngân hàng đã kiểm soát tốt hơn các giao dịch bất thường, giảm 50% các vụ lừa đảo trực tuyến trong tháng 8-2024 so với trung bình 7 tháng trước đó. Tuy nhiên, theo chuyên gia bảo mật Ngô Minh Hiếu, việc tung ra các giải pháp mạnh như xác thực nhiều lớp vẫn chưa thể ngăn chặn hoàn toàn các hành vi xấu do hacker và tội phạm công nghệ luôn tìm cách khai thác lỗ hổng.

“Chúng tôi chỉ có thể phủ đầu khoảng 80-90% các thủ đoạn lừa đảo, còn phần còn lại vẫn có khả năng lọt qua,” ông Hiếu phân tích. Vì vậy, các ngân hàng cần duy trì và nâng cấp liên tục hệ thống bảo mật, đồng thời phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chức năng để phát hiện và ngăn chặn các hoạt động phạm pháp, bảo vệ quyền lợi của khách hàng.

Trong đó, vai trò của khách hàng là không nhỏ. Việc cảnh giác, kiểm tra kỹ thông tin người nhận khi chuyển khoản và phối hợp báo cáo các tình huống đáng ngờ sẽ giúp giảm thiểu rủi ro bị lừa đảo trong thời đại số ngày càng phức tạp.

Các chuyên gia và nhà quản lý đều thống nhất một điểm: trong cuộc chiến chống tội phạm công nghệ, luôn phải chủ động nâng cấp công nghệ, kết hợp các biện pháp cảnh báo tự động và ý thức của người dùng để giảm thiểu thiệt hại, bảo vệ an toàn tài chính cho cộng đồng.