Các cuộc đàm phán lịch sử giữa Thái Lan và Campuchia diễn ra trong bối cảnh chiến sự vẫn nóng bỏng

Hãng thông tấn Bernama xác nhận Thủ tướng Thái Lan Phumtham Wechayachai và Thủ tướng Campuchia Hun Manet đã tiến hành đàm phán tại dinh thự chính thức của Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim ở Putrajaya vào chiều 28.7. Cuộc họp này do Malaysia phối hợp cùng Mỹ đồng tổ chức, thể hiện sự nỗ lực ngoại giao nhằm giảm nhiệt căng thẳng tại khu vực biên giới.

Giao tranh vẫn tiếp diễn trước thềm đàm phán

Trong khi các cuộc đàm phán diễn ra, tình hình xung đột vẫn còn nóng bỏng. Phát biểu tại cuộc họp báo sáng 28.7, phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Campuchia, Maly Socheata, cho biết: “Ngày thứ 5 Thái Lan tấn công Campuchia bằng vũ khí hạng nặng và lượng lớn binh sĩ.” Bà cáo buộc quân đội Thái Lan mở các đợt tấn công vào khu vực Ta Moan Thom và Ta Krabei từ sáng sớm, nhằm mở rộng kiểm soát chùa Wat Keo Kiri Svarak và các vùng phụ cận như Chub Koki, Thmor Don, Veal Intry, Samaki, Ta Thav và An Ses. Đồng thời, Socheata còn cáo buộc phía Thái Lan sử dụng vũ khí hóa học, đặc biệt từ máy bay chiến đấu, để tấn công các khu vực như An Ses và Phnom Kmoach.

Phản bác cáo buộc này, phía Thái Lan ngày 28.7 đã lên tiếng mạnh mẽ. Ông Nikorndej Balankura, Vụ trưởng Vụ Thông tin của Bộ Ngoại giao Thái Lan, khẳng định: “Kể từ khi Thái Lan trở thành thành viên chính thức của Công ước Cấm Vũ khí Hóa học năm 2003, chúng tôi luôn nghiêm túc tuân thủ các cam kết quốc tế liên quan đến việc ngăn chặn và tiêu hủy vũ khí hóa học.” Thái Lan cũng công bố hình ảnh binh sĩ của mình đang phá dỡ hệ thống cáp treo do phía Campuchia xây dựng trên đỉnh Phu Makua, một điểm chiến lược kiểm soát từ năm 2011.

Thỏa thuận ngừng bắn và tiến trình hợp tác

Sau cuộc đàm phán, Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim thông báo hai bên đã đạt thỏa thuận ngừng bắn ngay lập tức và vô điều kiện, có hiệu lực từ nửa đêm 28.7. Ông nhấn mạnh: “Đây là bước quan trọng giúp giảm căng thẳng và hướng tới khôi phục hòa bình.” Các nhà lãnh đạo cũng nhất trí nối lại đối thoại cấp cao về ngoại giao và quốc phòng nhằm thúc đẩy hòa bình lâu dài.

Thủ tướng Campuchia Hun Manet bày tỏ hy vọng kết quả đàm phán sẽ chấm dứt ngay giao tranh, đồng thời nhấn mạnh rằng đã có gần 300.000 người dân của hai quốc gia phải sơ tán do xung đột. Ông cảm ơn sự tham gia của Thủ tướng Malaysia, Tổng thống Mỹ Donald Trump và các giới chức Trung Quốc trong công cuộc hòa giải.

Về phía Thái Lan, quyền Thủ tướng Phumtham Wechayachai cho biết: “Chúng tôi đã đàm phán ngừng bắn một cách thiện chí.” Ông nhấn mạnh, mong muốn của Thái Lan là thúc đẩy giải pháp hòa bình, đồng thời bảo vệ chủ quyền và sinh mạng người dân. Sau khi lệnh ngừng bắn có hiệu lực, các chỉ huy quân sự hai bên dự kiến sẽ tổ chức một cuộc họp không chính thức vào ngày 29.7, cùng với phiên họp giữa ủy ban biên giới dự kiến diễn ra ngày 4.8 tới.

Trao trả binh sĩ và thi thể

Trong hành động thể hiện thiện chí, Thái Lan ngày 27.7 đã bàn giao thi thể của 12 binh sĩ Campuchia theo các nguyên tắc nhân đạo tại trạm kiểm soát biên giới Chong Sa-Ngam, tỉnh Sisaket. Đại tá Richcha Suksuwanon, phó phát ngôn viên Quân đội Thái Lan, cho biết hoạt động nhằm tạo điều kiện cho quân đội Campuchia hồi hương, tiến hành các nghi lễ tôn giáo và mai táng tại quê nhà. Hiện phía Campuchia chưa đưa ra phản hồi chính thức về thông tin này.

Bằng các nỗ lực ngoại giao và hành động nhân đạo, hai nước khẳng định quyết tâm chấm dứt chiến sự, hướng tới một giải pháp hòa bình lâu dài, nhằm bảo vệ quyền lợi và sinh mạng của nhân dân hai bên trong bối cảnh đất nước vẫn còn nhiều thử thách.