KHÁI QUÁT VỀ NHỮNG VIỆC CHỈ ĐỊNH THẦU TRỐN LẤY TIỀN, GÂY NHIỀU BẤT ỔN ĐỊNH TRÊN ĐỊA BÀN KHÁNH HÒA

Ngày 4.10, Thanh tra tỉnh Khánh Hòa đã chính thức ban hành kết luận về việc thanh tra chuyên đề các dự án đầu tư tại địa phương, xác định rõ hàng loạt sai phạm liên quan đến việc lựa chọn nhà đầu tư không qua đấu thầu hoặc đấu giá quyền sử dụng đất. Qua rà soát 27 dự án, các nhà chức trách chỉ ra một hệ thống các vi phạm đặc trưng cho việc thiếu minh bạch và coi thường quy định pháp luật trong công tác quản lý đất đai và đầu tư xây dựng.

Hầu hết các dự án lớn đều dính các sai phạm về việc chỉ định thầu, giao đất không qua đấu giá. Việc này đã diễn ra xuyên suốt nhiều thời kỳ và trở thành thực trạng phổ biến, nhằm tạo điều kiện cho một số nhóm lợi ích trục lợi cá nhân. Các dự án bị ảnh hưởng tập trung ở các lĩnh vực như khu đô thị, thương mại dịch vụ, khu du lịch nghỉ dưỡng, trong đó có nhiều dự án quy mô lớn như khu đô thị An Bình Tân, Thanh Phong Eco City, trung tâm thương mại Lotte Nha Trang, công viên Phù Đổng, hay các khu resort tại Bãi Dài như Duyên Hà, Hoàn Cầu Cam Ranh, Đỉnh Vàng Nha Trang.

DỰ ÁN CÔNG VIỆC “MỞ NGỮA”, GÂY LẬP LẠI RỦI RO

Một số dự án điển hình bị phát hiện có nhiều sai phạm liên quan đến việc cho thuê đất không qua đấu giá hoặc chuyển nhượng dự án trái phép. Chẳng hạn, dự án Công viên Bến du thuyền Quốc tế (Ana Marina) đã cho thuê đất của dự án này mà không qua đấu giá, đồng thời chuyển nhượng dự án sai quy định.

Trong trung tâm Nha Trang, có dự án Khách sạn The Art Nest Hotel, được UBND tỉnh cho thuê đất để xây dựng nhưng lúc đó khu đất vẫn nằm trong quy hoạch đất xây dựng công trình sự nghiệp, rõ ràng là vi phạm luật Đất đai. Đáng chú ý hơn, tài sản nhà nước tại đây đã bị bán chỉ định cho nhà đầu tư mà không qua đấu giá, gây thất thoát lớn ngân sách.

Chẳng kém phần, dự án Chợ Đầm Nha Trang giai đoạn 1 cũng rơi vào vòng lao lý sai phạm khi không tuân thủ quy hoạch, vi phạm quy định cấp phép “xây mới” thay vì “nâng cấp, mở rộng”. Hậu quả là việc thi công không theo đúng ý định ban đầu, lợi ích cộng đồng bị ảnh hưởng khi các hạng mục quan trọng như quảng trường và vườn hoa chưa thể triển khai.

Khu đô thị Hoàng Long tại P.Phước Long cũ, nay là P.Nha Trang, được UBND tỉnh chấp thuận đầu tư năm 2015 dù chưa có ý kiến chính thức của Bộ Xây dựng cho dự án trên 20 ha, lại còn không thông qua đấu thầu. Tại khu Bãi Dài, các dự án như Duyên Hà, Prime Resorts & Hotels đều bị phát hiện để xảy ra sai phạm trong quá trình cấp phép, cho thuê, hoặc khai thác khi chưa có đủ kết luận nghiệm thu hợp lệ.

PHÁ VỠ “LỖ HỔNG” TRONG CÔNG QUẢN LÝ ĐẦU TƯ VÀ ĐẤT ĐAI

Hệ quả của các sai phạm này không chỉ dừng lại ở việc thiếu minh bạch mà còn kéo theo nhiều khó khăn trong quá trình xử lý các dự án sai luật. Gần như các bước tháo gỡ, thu hồi hay điều chỉnh đều gặp nhiều trở ngại, gây thiệt hại trực tiếp về nguồn lực và uy tín của địa phương.

Trước tình hình đó, Thanh tra tỉnh Khánh Hòa kiến nghị UBND tỉnh báo cáo Ban Chỉ đạo 701 và Thủ tướng Chính phủ xem xét cho phép áp dụng cơ chế đặc thù, tương tự như Nghị quyết số 170/2024/QH15 của Quốc hội, nhằm tháo gỡ những vướng mắc cụ thể liên quan đến các dự án chưa đủ pháp lý hoặc đang gặp khó khăn trong thủ tục.

Chủ trương này nhằm mục đích khắc phục hậu quả, huy động nguồn lực đất đai hiệu quả hơn, đồng thời thúc đẩy nhanh các dự án phát triển để tránh bị đắp chiếu kéo dài. Đồng thời, công tác kiểm điểm, xử lý trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân liên quan được tiến hành nhằm răn đe và củng cố lại kỷ cương trong quản lý đầu tư công.

VỚI NHỮNG CÁI NHÌN MỚI, KHẨN ĐIỀU NÀO ĐỂ XỬ LÝ TRIỆT ĐỂ?

Các chuyên gia khẳng định rằng, để giải quyết triệt để những tồn tại này, cần có các biện pháp đột phá, trong đó quan trọng nhất là phải xây dựng và thực thi các cơ chế đặc biệt cho các dự án đã bị “nợ đọng” pháp lý lâu dài. Việc xác định rõ trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân có liên quan cũng đóng vai trò then chốt để tránh lặp lại các sai phạm tương tự trong tương lai.

Kết quả cuối cùng là khôi phục niềm tin, đảm bảo sự minh bạch trong quản lý đất đai, tránh để các nhóm lợi ích lợi dụng kẽ hở pháp luật, gây thiệt hại cho ngân sách nhà nước và cộng đồng địa phương.