LÃNG PHÍ VÀ QUYỀN RA QUYẾT: TƯ DUY MỚI TRONG QUẢN LÝ CHÍNH PHỦ

Sáng ngày 22.9, tại phiên họp 49 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế – Tài chính Phan Văn Mãi đã lên tiếng về những bất cập trong công tác quản lý, qua đó đề xuất cần “mở” hơn trong các quy định pháp luật để trao quyền cho các lãnh đạo cấp cơ sở, nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng nguồn lực. Ông nhấn mạnh, việc này chính là cách chống lãng phí hiệu quả nhất hiện nay.

Ông Phan Văn Mãi đề xuất: “Luật cần cho phép những người đứng đầu được tự quyết và chịu trách nhiệm, như vậy sẽ tiết kiệm thời gian, nguồn lực và giảm thiểu các khoản lãng phí không đáng có.” Ông lấy ví dụ về dự án của Tập đoàn Lotte tại Thủ Thiêm, nơi công ty này đã trả lại dự án khu phức hợp thông minh Thủ Thiêm Eco Smart vì không thể chờ đợi các quyết định quá dài và chậm trễ từ cơ quan quản lý. Ông cho rằng, việc trả lại dự án này chính là một sự lãng phí lớn, kéo dài thời gian không sử dụng được quỹ đất, ảnh hưởng đến môi trường đầu tư và niềm tin của các nhà đầu tư.

Ông Mãi phân tích: “Chúng ta đã định giá và phê duyệt tiền sử dụng đất, nhưng sau đó do trì hoãn quyết định, lại phát sinh khoản chậm nộp hàng ngàn tỷ đồng. Người ta sẽ nghĩ gì khi phải liên tục trả thêm phí chậm nộp vì chờ đợi quyết định của các cơ quan công quyền?” Theo ông, tình trạng này không chỉ làm mất đi nguồn lực mà còn gây thiệt hại về mặt hình ảnh và hiệu quả đầu tư, phản ánh rõ sự lãng phí trong khâu quản lý.

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế – Tài chính đề xuất cần có các chính sách mạnh mẽ hơn để trao quyền quyết định cho các lãnh đạo cấp tỉnh, cấp bộ, phù hợp với lợi ích chung, đồng thời góp phần giảm thiểu lãng phí nguồn lực.

PHÓ CHỦ TỊCH QUỐC HỘI NỔI BẬT VỀ NGUYÊN TẮC ĐÁNH GIÁ TIẾT KIỆM

Phó chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh đồng tình với các đề xuất của Ủy ban Kinh tế – Tài chính, nhấn mạnh rằng cần đánh giá việc tiết kiệm, chống lãng phí dựa trên các tiêu chuẩn rõ ràng do cơ quan có thẩm quyền ban hành, kết hợp với đánh giá tổng thể về kết quả thực hiện nhiệm vụ, chất lượng đầu ra và tác động xã hội.

Ông Thanh nhấn mạnh: “Hiện nay, ranh giới giữa tiết kiệm và lãng phí rất mong manh. Có thể chỗ này bảo là tiết kiệm nhưng chỗ khác lại gây ra lãng phí. Cần xem xét tiêu chuẩn, định mức của chúng ta đã phù hợp chưa.” Ông cũng chỉ rõ, nguồn lực cần được tiết kiệm không chỉ là ngân sách, tài sản công mà còn mở rộng ra cả nhân lực, vật lực của toàn nền kinh tế.

Ông lấy dẫn chứng về việc đầu tư đường bộ cao tốc, nơi có những đoạn chỉ hai làn xe, không có làn dừng khẩn cấp, dẫn tới tai nạn và phải sửa chữa, nâng cấp tốn kém hơn ban đầu. Ông đề nghị chuyển hướng sang sử dụng nguồn lực hiệu quả hơn qua việc đánh giá tổng thể, rõ ràng các nguyên tắc phân biệt giữa tiết kiệm và gây lãng phí.

Ủy ban Kinh tế – Tài chính cũng đề xuất: Nghiên cứu quy định rõ trách nhiệm giải trình, khuyến khích cơ chế cung cấp thông tin, bảo vệ người đấu tranh chống lãng phí; phân rõ trách nhiệm cá nhân và trách nhiệm liên đới, đồng thời xây dựng quy định xử lý kỷ luật, miễn nhiệm hoặc từ chức trong trường hợp để xảy ra lãng phí nghiêm trọng.

Chiến lược mới hướng tới nâng cao hiệu quả quản lý, hạn chế tối đa các khoản lãng phí không cần thiết, góp phần xây dựng một bộ máy nhà nước hiệu quả và minh bạch hơn.