Nghệ sĩ Việt quảng cáo phong thủy thẩm mỹ: Suy yếu niềm tin và đạo đức nghề nghiệp
TRAO ĐỔI VỀ TÌNH TRẠNG NGHỆ SĨ QUẢNG CÁO GẮN MÁC PHONG THỦY
Chuyên gia truyền thông Nguyễn Ngọc Long nhận định hiện tượng các nghệ sĩ Việt Nam liên tiếp quảng bá dịch vụ làm đẹp gắn mác phong thủy phản ánh sự bất cập trong quản lý truyền thông và sự buông lỏng đạo đức trong hoạt động cá nhân. Điều này khiến xã hội dễ dàng bị cuốn theo trào lưu phi khoa học, gây ảnh hưởng tiêu cực lâu dài.
XÓI MÒN NIỀM TIN VÀO DANH HIỆU NSND, NSƯT
Chuyên gia phân tích, việc nhiều nghệ sĩ – đặc biệt là những người có ảnh hưởng lớn – tham gia truyền thông về các dịch vụ thẩm mỹ phong thủy không chỉ tạo ra trào lưu mà còn làm rõ rệt quá trình hợp thức hóa các niềm tin mê tín dị đoan. Khi danh hiệu cao quý như NSND, NSƯT bị gắn với những hoạt động này, hệ quả đầu tiên là làm giảm giá trị của các danh hiệu này trong mắt công chúng.
Nguyễn Ngọc Long nhấn mạnh, việc các danh hiệu do Nhà nước phong tặng này bị dùng để quảng cáo dịch vụ thẩm mỹ Âm dương, vận mệnh, mở cung tài lộc làm mờ ranh giới giữa nghệ thuật chân chính và lợi dụng danh tiếng để trục lợi, gây mất niềm tin xã hội. Các nghệ sĩ dùng uy tín cá nhân để “hợp thức hóa” các lời hứa về thay đổi vận mệnh chỉ bằng các thủ thuật phẫu thuật như sửa mũi, cắt mắt hoặc độn cằm, mặc dù chưa có cơ sở khoa học nào chứng minh hiệu quả.
Chuyên gia cũng chỉ rõ, hiện tượng này phản ánh một thực trạng đáng lo ngại về sự thương mại hóa hình ảnh nghệ sĩ một cách thiếu đạo đức, vì lợi nhuận đã biến họ thành công cụ truyền thông gây lệch lạc nhận thức, đặc biệt trong nhóm khán giả trẻ và các nhóm yếu thế về tâm lý, tài chính.
Hậu quả của các hoạt động này còn là tổn hại tâm lý và tài chính của người tiêu dùng. Nhiều người tin tưởng vào danh tiếng của nghệ sĩ để đầu tư lớn hoặc vay mượn tiền bạc để “thay đổi vận mệnh.” Khi kết quả không như mong đợi hoặc gặp rủi ro y khoa, họ có thể rơi vào trầm cảm, mất phương hướng hoặc khủng hoảng tinh thần. Đồng thời, xã hội lại hình thành một hệ giá trị sai lệch, nơi ngoại hình được xem là yếu tố quyết định thành công và may mắn.
Ngoài ra, vai trò của nghệ sĩ – vốn giữ vị trí quan trọng trong việc định hướng văn hóa – khi tham gia vào các chiến dịch quảng cáo sai lệch sẽ gây tổn hại đến uy tín ngành nghề, làm giảm sự tôn trọng và làm lu mờ hình ảnh của nghệ thuật chân chính trong mắt công chúng.
CẦN NGHIÊN CỨU VÀ XEM XÉT TẠM ĐÌNH CHỈ DANH HIỆU NSND, NSƯT ĐỐI VỚI NGHỆ SĨ VI PHẠM
Chuyên gia Long đề xuất, để xử lý tình trạng này cần có các biện pháp mạnh mẽ hơn trong quản lý, trong đó đề xuất tạm đình chỉ danh hiệu NSND, NSƯT đối với các nghệ sĩ vi phạm quy định về quảng cáo. Điều này nằm trong khuôn khổ đối phó với những hành vi gây ảnh hưởng tiêu cực tới xã hội và giá trị của danh hiệu do Nhà nước trao tặng.
Theo ông, một trong những nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này là hệ thống pháp lý và cơ chế kiểm soát chưa đủ chặt chẽ, còn nhiều kẽ hở, đặc biệt trong việc xử lý các hoạt động truyền thông cá nhân của các nghệ sĩ. Luật Quảng cáo, Luật Bảo vệ Người tiêu dùng hiện hành dù đã có quy định nhưng vẫn chưa đủ răn đe mạnh mẽ đối với những hành vi thiếu đạo đức, dẫn đến các nghệ sĩ thường dễ dàng lợi dụng hình ảnh của mình để trục lợi mà không sợ hậu quả.
Nguyễn Ngọc Long nhấn mạnh, cần xây dựng một hệ thống kiểm soát nghiêm ngặt hơn, bao gồm cả việc hình thành các tổ chức giám sát độc lập và có tính chuyên môn cao để hậu kiểm các hoạt động truyền thông của nghệ sĩ. Điều này giúp đảm bảo tính minh bạch, nâng cao ý thức đạo đức và giữ gìn hình ảnh của ngành nghệ thuật.
Ông kiến nghị, cần có bộ quy tắc đạo đức nghề nghiệp rõ ràng dành cho các nghệ sĩ, không chỉ dựa trên pháp luật mà còn dựa trên nguyên tắc đạo đức nghề nghiệp, phù hợp để duy trì phẩm chất và trách nhiệm xã hội của người hoạt động trong ngành. Đồng thời, các hiệp hội ngành nghề, các cơ quan quản lý và các cơ quan báo chí cần phát huy vai trò giám sát, phản biện độc lập, kịp thời lên tiếng, công khai danh tính nghệ sĩ vi phạm để tạo áp lực xã hội, hạn chế các hành vi tiêu cực trong tương lai.
Trong bối cảnh hiện tại, việc nâng cao hiệu quả của các biện pháp này chính là chìa khóa để xây dựng hình ảnh nghệ sĩ uy tín và bền vững, đồng thời lấy lại niềm tin của công chúng vào giới nghệ thuật.