Ngày 17.9 tới, Tòa án nhân dân thành phố Hồ Chí Minh dự kiến sẽ đưa ra xét xử sơ thẩm vụ án của Phạm Văn Tam, chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty Asanzo, cùng các bị cáo khác về tội buôn lậu và trốn thuế. Sự kiện này thu hút sự chú ý lớn của dư luận bởi liên quan đến một trong những thương hiệu điện tử từng nổi bật nhất tại Việt Nam.
Công ty Asanzo bắt đầu hoạt động từ năm 2016, khi ông Phạm Văn Tam đăng ký kinh doanh và đảm nhận vai trò giám đốc, đại diện pháp luật. Đến năm 2017, ông Phạm Xuân Tình trở thành giám đốc còn ông Tam giữ chức Chủ tịch HĐQT, điều hành toàn bộ hoạt động của doanh nghiệp này.
Từ năm 2019, các cơ quan chức năng tiến hành thanh tra và kiểm tra việc chấp hành pháp luật về thuế của Asanzo. Kết quả cho thấy, công ty đã ký hợp đồng mua linh kiện với Công ty Trần Thoàn và gia công lắp ráp các sản phẩm như điều hòa dán tem, nhãn hiệu Asanzo, rồi bán cho Công ty Điện lạnh Asanzo mà không xuất hóa đơn hoặc khai báo thuế đầy đủ. Ngoài ra, doanh nghiệp còn sử dụng hóa đơn giá trị gia tăng không hợp pháp để hợp thức hóa đầu vào, đồng thời không khai báo đầy đủ doanh thu bán hàng.
Trong quá trình điều tra, các cơ quan thuế xác định Asanzo đã trốn thuế hơn 15,7 tỷ đồng, gồm thuế giá trị gia tăng và thuế tiêu thụ đặc biệt từ năm 2017 đến quý 2 năm 2019. Sau khi bị cáo buộc, ngày 24.3.2020, công ty đã nộp khắc phục hơn 15,8 tỷ đồng tiền thuế. Tuy nhiên, ông Phạm Văn Tam còn bị cáo buộc sử dụng Công ty Sa Huỳnh để nhập lậu 1.300 chiếc lò nướng trị giá hơn 414 triệu đồng vào công ty.
Dù ông Tam bị bắt, Công ty Asanzo vẫn duy trì hoạt động bình thường. Công ty này hiện là công ty cổ phần, có trụ sở tại TP.HCM và một chi nhánh ở miền Bắc. Luật sư Hoàng Hải Hà, thành viên đoàn luật sư TP.HCM, cho biết theo quy định của luật doanh nghiệp, khi Chủ tịch HĐQT bị bắt tạm giam, các thành viên còn lại trong hội đồng sẽ tiến hành bầu người thay thế để điều hành doanh nghiệp.
Ông Phạm Văn Tam, sinh năm 1980 tại Quảng Ninh, được biết đến là nhà sáng lập của Asanzo, từng nằm trong top 3 thương hiệu điện tử lớn nhất Việt Nam, chủ yếu phục vụ phân khúc khách hàng nông thôn với các sản phẩm như tivi và máy lạnh. Tuy nhiên, từ giữa năm 2019, thương hiệu này vướng vào cuộc khủng hoảng lớn sau cáo buộc “hàng Trung Quốc đội lốt Việt Nam”, khi bị phản ánh sử dụng các công ty “ma” để nhập khẩu linh kiện và sản phẩm điện tử từ Trung Quốc rồi làm giả nhãn mán “Made in Vietnam”, gây nên làn sóng dư luận phẫn nộ và ảnh hưởng nghiêm trọng đến uy tín của thương hiệu.