TÁI SỬ DỤNG CHAI NHỰA: NGUY CƠ NGHIÊM TRỌNG ĐẾN SỨC KHỎE VÀ SỨC MẠNH CỦA BẠN

Sử dụng chai nhựa để đựng đồ ăn hoặc nước uống nghe có vẻ tiết kiệm và thân thiện với môi trường, nhưng thực tế lại tiềm ẩn những nguy cơ sức khỏe đáng lo ngại hơn bạn nghĩ. Các chuyên gia y tế và an toàn thực phẩm đều không khuyến khích việc tái sử dụng các loại chai dùng một lần, đặc biệt trong các trường hợp có nhiệt độ cao, chứa dầu mỡ hoặc đồ có độ axit.

Nhiều người còn chưa hiểu rõ ý nghĩa của các ký hiệu dưới đáy chai nhựa. Thực tế, mỗi mã vật liệu thể hiện loại nhựa và mức độ an toàn khi sử dụng. Ví dụ như số 1 (PET) phổ biến trong chai đựng nước đóng chai, an toàn cho nước lạnh nhưng tuyệt đối không dùng để đựng nước nóng hoặc dầu mỡ do dễ phát sinh các chất độc hại. Trong khi đó, số 2 (HDPE) chịu nhiệt tốt hơn nhưng không phải loại nào cũng an toàn cho thực phẩm. Số 3 (PVC) chứa chất tạo dẻo, có thể gây rối loạn nội tiết và tăng nguy cơ ung thư nếu tiêu thụ lâu dài. Các mã như số 4 (LDPE), số 6 (PS) hay số 7 (Other) đều có các đặc điểm riêng cần lưu ý để tránh gây hại cho sức khỏe.

Việc tái sử dụng chai nhựa sai cách có thể gây ra hậu quả nghiêm trọng. Khi tiếp xúc với nhiệt độ cao hoặc các chất chứa dầu và axit, các hóa chất độc hại như kim loại vi lượng ( antimony) hoặc các chất clo, phthalates sẽ dễ dàng rò rỉ vào thực phẩm hoặc nước uống. Antimony, một kim loại độc, có thể tích tụ trong cơ thể người qua thời gian, gây hại cho da, tim, thận và gan.

Các yếu tố khiến lượng hóa chất rò rỉ từ chai nhựa tăng lên gồm có:
– Nhiệt độ cao (đun, hâm nóng, để gần nguồn nhiệt hoặc phơi nắng).
– Tiếp xúc với dầu hoặc đồ chứa axit, làm các chất độc chuyển đổi mạnh hơn.
– Sử dụng các chai chứa chất tạo mềm (phthalates), dễ gây rối loạn nội tiết và bệnh lý liên quan đến sinh sản.
– Dùng chai cũ, kém chất lượng, đã qua thời gian sử dụng dài (hơn 1-2 năm)
– Không vệ sinh sạch sẽ, dẫn đến tích tụ vi khuẩn, nấm mốc, gây bệnh.

Không ít người vẫn duy trì thói quen đựng dầu ăn, dấm, nước mắm trong chai PET cũ, hoặc hâm nóng thức ăn trong chai nhựa, để chai ngoài trời phơi nắng rồi tiếp tục dùng… tất cả đều làm tăng nguy cơ tiếp xúc với các chất độc hại, ảnh hưởng lâu dài đến sức khỏe.

Chuyên gia khuyên bạn nên đổi thói quen bằng cách ưu tiên sử dụng các vật dụng an toàn như lọ thủy tinh, hũ sứ hoặc bình inox để đựng thực phẩm và gia vị. Trong trường hợp bắt buộc dùng nhựa, hãy chọn những loại có ký hiệu PP (số 5) hoặc có nhãn “food-safe” và “microwave-safe,” tránh dùng PET để chứa dầu hoặc đồ nóng. Không để đồ nóng trong chai nhựa dùng một lần hoặc đun trong lò vi sóng khi chưa chắc chắn về thành phần. Thay bình nước định kỳ, không sử dụng quá lâu, đặc biệt là các bình nhựa cũ hoặc kém chất lượng. Với trẻ nhỏ, nên chọn dụng cụ đạt tiêu chuẩn an toàn, ưu tiên PPSU, silicone thực phẩm hoặc thủy tinh dùng cho trẻ em.

Vệ sinh chai, lọ hàng ngày cũng là yếu tố quan trọng để tránh tích tụ vi khuẩn và bệnh tật. Nhiều căn bệnh phát sinh từ đồ dùng cũ, bẩn hơn là từ những vật dụng được xem là vô hại nhưng không đúng cách sử dụng.

Hãy ghi nhớ rằng việc dùng lại chai nhựa một cách không đúng cách không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe mà còn rút ngắn tuổi thọ của chính bạn. Thay đổi các thói quen nhỏ nhưng hiệu quả, như chọn vật dụng an toàn, tránh hâm nóng hoặc đựng thực phẩm có tính axit trong chai nhựa cũ, sẽ giúp bảo vệ sức khỏe dài lâu và tiết kiệm chi phí đáng kể.