NGHIÊN CỨU MỚI VỀ QUY ĐỊNH BÁO CÁO GIAO DỊCH CHUYỂN TIỀN ĐIỆN TỬ CỦA NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC VIỆT NAM
Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) vừa ban hành Thông tư số 27/2025/TT-NHNN nhằm hướng dẫn thực hiện một số điều của Luật Phòng, chống rửa tiền. Văn bản này kế thừa các quy định còn phù hợp từ Thông tư số 09/2023/TT-NHNN, đồng thời sửa đổi, bổ sung nhằm tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện của các đối tượng báo cáo và cơ quan quản lý.
Thông tư số 27/2025/TT-NHNN nhằm thể hiện cam kết của Chính phủ Việt Nam trong khuôn khổ kế hoạch hành động quốc gia, phù hợp với cam kết của Việt Nam tại Lực lượng đặc nhiệm tài chính về chống rửa tiền (FATF), nhằm nâng cao hiệu quả phòng chống rửa tiền, tài trợ khủng bố và các hoạt động phạm pháp liên quan.
Một trong những điểm mới đáng chú ý của Thông tư là quy định về chế độ báo cáo giao dịch chuyển tiền điện tử. Cụ thể, Điều 9 quy định rõ trách nhiệm của các đối tượng báo cáo trong việc thu thập và gửi dữ liệu điện tử về Cục Phòng, chống rửa tiền. Các trường hợp bắt buộc báo cáo gồm những giao dịch chuyển tiền có giá trị từ 500 triệu đồng trở lên giữa các tổ chức trong nước hoặc từ 1.000 USD trở lên đối với giao dịch xuyên biên giới.
Các đối tượng phải tuân thủ quy định báo cáo gồm các tổ chức tài chính như ngân hàng thương mại, chi nhánh ngân hàng nước ngoài, các công ty cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán, công ty tài chính, công ty bảo hiểm nhân thọ, công ty chứng khoán, công ty quản lý quỹ; cùng các cá nhân, tổ chức kinh doanh phi tài chính thuộc lĩnh vực bất động sản, kinh doanh trò chơi có thưởng, kim khí quý, đá quý, dịch vụ pháp lý, kế toán, công chứng và các ngành nghề liên quan.
Chỉ riêng người dân không cần báo cáo trực tiếp khi chuyển khoản trên 500 triệu đồng, nhưng các tổ chức, cá nhân liên quan phải có trách nhiệm báo cáo theo quy định. Đặc biệt, Thông tư quy định rõ về các giấy tờ cần xuất trình và mức giá trị của ngoại tệ, vàng, kim khí quý, đá quý, công cụ chuyển nhượng khi qua cửa khẩu hải quan, nhằm đảm bảo minh bạch và kiểm soát hoạt động chuyển tiền qua biên giới.
Về thời gian thi hành, Thông tư có hiệu lực từ ngày 1/11/2025. Tuy nhiên, các đối tượng báo cáo vẫn được thực hiện các quy định nội bộ, quy trình quản lý rủi ro hiện hành đến hết ngày 31/12/2025 để chuẩn bị cho các thay đổi mới. Từ ngày 1/1/2026, các tổ chức phải hoàn thiện việc cập nhật hệ thống công nghệ thông tin, xây dựng các hệ thống phần mềm phù hợp để quét, lọc danh sách đen, cảnh báo và kiểm soát các giao dịch đáng ngờ nhằm nâng cao khả năng phòng chống rửa tiền và tài trợ khủng bố.
Thông tư số 27/2025/TT-NHNN thể hiện nỗ lực của Việt Nam trong việc cập nhật các quy định phòng chống rửa tiền phù hợp với tiêu chuẩn quốc tế, đồng thời tăng cường khả năng kiểm soát dòng tiền điện tử qua các hoạt động tài chính, góp phần thúc đẩy môi trường kinh doanh an toàn và minh bạch hơn trong thời gian tới.